Mijane obojętnie stare cmentarze, ukryte we wnętrzu kościołów epitafia, zaniedbane budynki, które niegdyś były nowatorskim przykładem sztuki architektonicznej, porzucone na strychu przedmioty codziennego użytku - takie przykłady, zapomnianych przez współczesnych, materialnych zabytków przeszłości można mnożyć bez końca. Pamięć o nich przywraca im znaczenie, pozwala zrozumieć i docenić własne dziedzictwo kulturowe. Rzetelna wiedza historyczna oraz poznawanie lokalnej tradycji budują trwałe więzy z miejscem urodzenia i zamieszkania. 

Program umożliwia poznawanie przez uczniów szkół podstawowych i gimnazjów przeszłości swego regionu i kraju, poprzez spotkanie z historią bliską. która oddziałuje na wyobraźnię o wiele silniej, niż najlepiej przeprowadzony wykład. Uczestnicy programu mają za zadanie odszukać, przeprowadzić dokumentację, opisać, a następnie objąć stałą opieką wybrany zabytek (jeden lub kilka). Zadania tego mogą podjąć się zarówno całe klasy jak i pojedynczy uczniowie z różnych klas pod opieką nauczyciela. 

Pierwszym krokiem będzie wybór, a następnie symboliczne "adoptowanie" przez młodzież zabytku, by udział w programie nie miał charakteru jednorazowej mobilizacji. Akt adopcji może mieć charakter uroczystości z udziałem lokalnych władz i mediów. 

Niektóre z odkryć wymagać będą zapewne prac porządkowych, poszukiwań archiwalnych - tym ważniejsze jest wsparcie młodzieży przez instytucje kultury oraz lokalne samorządy i prasę. 

W ramach programu młodzi ludzie podejmują różnego rodzaju działania artystyczne i edukacyjne, skierowane do rówieśników i dorosłych współmieszkańców miejscowości i regionu. Współpraca powiatów i gmin ze szkołami może przynieść trwały rezultat w postaci przygotowanego wspólnym wysiłkiem folderu gminy, miasteczka. 

Program może być zaczątkiem wolontariatu - w wielu krajach młodzi ludzie oprowadzają turystów po lokalnych zabytkach.

 

Przykładowe działania uczniów:

Współpraca z władzami gmin

Podczas realizacji programu ważny jest bliski kontakt szkół z władzami samorządowymi, (np. gminnymi wydziałami promocji), które wesprą je organizacyjnie i pomogą w dotarciu do osób i instytucji zainteresowanych historią i tradycją regionu a także rozwojem lokalnym.

Współpraca z instytucjami kultury

Program zakłada bliska współpracę nauczycieli i uczniów z instytucja, zajmująca się historią regionu (muzeum, regionalnym towarzystwem kulturalnym, archiwum i biblioteką). Specjaliści podzielą z się z uczniami wiedzą historyczną i pomogą im w poszukiwaniu źródeł historycznych i dokumentowaniu zabytków.

Współpraca z lokalna prasą

Ważnym elementem programu jest bliska współpraca z mediami, które upowszechnią informacje o projekcie i działaniach podjętych przez uczniów wśród społeczności lokalnej.

Współpraca ze studentami

Program przewiduje nawiązanie współpracy ze studentami wydziałów konserwacji zabytków, historii oraz historii sztuki, którzy jako wolontariusze przeprowadzą lekcje o sztuce i zabytkach regionu.

Dla nauczycieli udział w programie będzie okazją nawiązania kontaktu z młodzieżą wykraczającego poza standardowe relacje, a także poznania i wykorzystanie nowatorskich metod edukacyjnych i wymiany doświadczeń.

Dla szkoły to okazja do współpracy z lokalną wspólnotą - rodzicami dzieci, władzami samorządowymi, miejscową prasą oraz instytucjami kulturalnymi.

Dla nauczycieli - propozycja zdobycia nowych doświadczeń zawodowych oraz nawiązanie kontaktu z kolegami o podobnych zainteresowaniach. 

Dla władz lokalnych - pomysł na promocję i podniesienie atrakcyjności turystycznej regionu. 

Dla uczniów - możliwość odkrycia i zrozumienia bogactwa lokalnej tradycji, spotkania ludzi, którzy potrafią się nią fascynować. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Uczniowie szkół gimnazjalnych realizować będą program w ramach " Klubów opiekunów zabytków". Oto przykłady ich działań:


* opracowanie informacji na temat zabytku i umieszczenie go w miejscu publicznym
* oznaczenie zabytku i drogi doń prowadzącej, sporządzenie opisu jego historii, a także działań podejmowanych przez uczniów w ramach opieki nad nim.

* przygotowanie wycieczki oprowadzającej po zabytkach

* opracowanie projektu renowacji zabytków (z uwzględnieniem przepisów prawnych i kompetencji urzędów zajmujących się ochroną zabytków)
* poszukiwanie sponsorów renowacji zabytków, we współpracy z miejscową prasą
* przygotowanie propozycji wykorzystania zabytku na potrzeby społeczności lokalnej.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ślady przeszłości.

Uczniowie adoptują zabytki.

 

 

 

Ogólnopolski program edukacyjny dotyczący ochrony zabytków, którego realizacji podjęli się uczniowie Gimnazjum nr 2 oraz Gimnazjum nr 3 im. Adama Mickiewicza w Zgierzu. 

Opiekunami tej grupy są nauczyciele historii: mgr Iwona Drzeń i mgr Romana Krężlewicz.

Projekt jest realizowany przy współpracy z Kościołem Chrześcijan Baptystów z Łodzi, Parafią Ewangelicko – Augsburską ze Zgierza oraz Gminą Żydowską z Łodzi.

 

 

 

Motto przewodnie projektu

 

                Ty nie miej za stracone,    

Co może być wrócone...

 

IX Pieśń, Jan Kochanowski


Lista uczniów Gimnazjum nr 3 im. Adama Mickiewicza w Zgierzu biorących udział w programie:

 

 

I.                   Grupa opiekująca się zabytkami znajdującymi się na cmentarzu ewangelicko – augsburskim

1.     Marta Goździk – opieka nad grobami rodziny Borstów

2.     Alicja Bodzioch – opieka nad grobem Gustawa Krystiana Zacherta

3.     Justyna Domalążek – opieka nad grobami rodziny Ernstów

4.     Ewa Budzisz – opieka nad grobami rodziny Kuntze

5.     Paulina Stawska – opieka nad grobem rodziny Malczewskich oraz nad grobem Pauliny Spletzer

6.     Faustyna Rakowiecka – opieka nad grobem rodziny Meyerhoff

7.     Anna Samin – opieka nad grobami rodziny Gutsche i Bych

8.     Łukasz Gołek – opieka nad grobami rodziny Bursche

9.     Bartosz Karwacki – opieka nad grobami rodziny Jahn

 

II.                 Grupa opiekująca się zabytkami znajdującymi się na cmentarzu baptystycznym w Zgierzu:

1.     Piotr Kałuża

2.     Małgorzata Smolska

3.     Michał Dawidowicz

4.     Jacek Nożewski

5.     Jakub Heliński

6.     Michał Buczkowski

7.     Kamil Pruski

 

III.              Grupa opiekująca się symbolicznym cmentarzem żydowskim w Zgierzu oraz terenem wokół niego:

1.     Karolina Janik

2.     Marika Bagińska

3.     Adrian Kaleta

4.     Wojciech Kacprzak

5.     Artur Moszczyński

6.     Michał Jałowiec

 

Do grupy żydowskiej, w momencie większych prac porządkowych dołączają następujący uczniowie:

1.     Krzysztof Kubiak

2.     Sebastian Janicki

3.     Adrian Wlaźlak

W programie biorą udział uczniowie klas pierwszych i drugich, którzy uczęszczają na zajęcia kółka historycznego. Wszelkie prace uczniów związane z realizacją projektu odbywają się w ramach wolontariatu po godzinach lekcyjnych.

 

 

Opiekun grupy: mgr Iwona Drzeń

Opis projektu realizowanego na terenie Zgierza

 

„Innowiercy w Zgierzu”

 

* (tytuł projektu został zaczerpnięty z serii artykułów umieszczonych w Ilustrowanym Tygodniku Zgierskim a poświęconym wielowyznaniowości Zgierza)

 

Realizacja programu w roku szkolnym 2004/2005